АУДÆМ НÆ ГОРÆТЫ СЫГЪДÆГДЗИНАДЫЛ

30 июля 2013 Новости [версия для печати] [читать комментарии] [размер шрифта: a- | А+] [3295 просмотров]

2008 азы августы хæстæй кæд фондз азы рацыд, уæддæр нырма нæ горæт æххæстæй йæ гаччы нæма æрбадт. Республикæйы къухдариуæгад Президент Тыбылты Леониды сæргълæудæй æппæт дæр аразынц, цæмæй пырх хæдзæрттæ æмæ æрдæгарæзт уынгты нымæц фæкъаддæр уа. Æмæ сын æнтысгæ дæр кæны. Уый размæ азтæм абаргæйæ, сын иу азмæ сразын фылдæр бантыст. Æрцæуæггаг подрядонтæ цы стыр къуыхцытæ æруагътой, уыдон сæ куынæ хъыгдариккой æмæ фæстиат кæниккой, уæд уынгты хæрзарæзтад ноджы цырддæр темптæй цæуид. Æрцæуæггаг æдзæсгом подрядонтыл кæй ничи контроль кодта, уымæ гæсгæ бæрндзинад не нкъардтой æмæ æруагътой стыр згъуыдтæ зæххыбын коммуникациты ивыны куыстыты, кæцыты рарасткæныны тыххæй бахъæуы ногæй финансон фæрæзтæ бахардз кæнын æмæ бирæ уæлдай рæстæг.

Уымæ гæсгæ аразджыты цы темптæй фæнды кусын, уыйбæрц сын не нтысы. Ныртæккæ уыдон кусынц Тæболты Сергейы уынджы æруадзгæ къуыхыцытæ рараст кæнын æмæ йæ асфальтмæ бацæттæгæнæн куыстытыл. Иннæ ахæм Цхинвалы администрацийы хъæппæрисæй сыгъдæг цæуынц нæ горæты микрорайонтæ. Уыйас брон æрæмбырд иуæй-иу уынгты æмæ цасдæр рæстæг бахъæуынц сæ бафснайыныл.

Фæлæ уыдоны æмрæнхъ нæ горæты цæрджытæ сæхæдæг дæр куынæ аудой нæ горæты сыгъдæгдзинадыл, уæд нæ горæты раздæрау рæсугъд æмæ сыгъдæгæй никуыуал фендзыстæм. Цæвиттон, иуæй-иу адæймæгтæ афтæ сæ цæсгомыл сæ къух систой æмæ бынтондæр æфсæрмы нал кæныныц нал дæр сæхи цæсгомæй æмæ нал дæр нæ горæты цæрджытæ æмæ æрцæуггаг уазджытæй. Ракæндзæн нæ горæты уынгтæй дыууæйы - Исахъы æмæ Хъайтарты уынгты кой. Мæ куыстмæ мæ ацы уынгтыл цæуын кæй фæхъæуы, уымæ гæсгæ бирæ хатт сæумæрайсомæй мæ нуæрттæ сызмæлынц. Ацы уынгты цы магазинтæ ис, уыдоны хицæуæттæ кæнæ та уæйгæнджытæ рахæссынц сæ брон, фылдæр хатт хъæбæр гæххæттæй къоппытæ æмæ сæ ныккалынц адæм тынг кæм змæлынц, уыцы рæтты. Мæнæ нывы цы брæтты чысыл обау уынут, уый ныв систон бон сихорафон Исахъы уынджы (нырма йæ комкоммæ нæ амонын, кæцы магазин у, уый). Дымгæ боны сæ дымгæ ныппырх кæны æмæ сæ цурты ахизæнтæ нал вæййы. Ау, брæттæ брондонмæ хæссын кæй хъæуы, уый тыххæй дæр дæм исчи хъуамæ æрбацæуа æмæ зæгъа. Кæд бизнес кæныс, уæд фæрнæй бизнес кæн, фæлæ адæмы ма хъыг дар æмæ сын сæ нуæрттæ ма хал. Ахæм ныв фенæн вæййы Хъайтарты уынджы дæр. Бирæ хатт сыл адæймаг йæ къах скъуыры æмæ фæцæйхауы. Ацы магазинты хицæуттæй æппын Дзæуджыхъæуы дæр никуы ничи уыд. Уым магазингæс йæ бæрттæ уынгмæ куы ракала, уæд æй æнæмæнгæйдæр фæивар кæндзысты. Нæ горæты сыгъдæгдзинадыл нæхæдæг куынæ аудæм, уæд ма йыл чи хъуамæ ауда.
Æрæджы мæ мæ хъуыддаджы фæдыл бахъуыд нæ горæты «Фарн»-ы магазин кæм ис, уыцы районмæ ацæуыны сæр. Ардæм арæх кæй не ‘фтын, уымæ гæсгæ мын сюрпризы хуызæн уыд ам, «Фарн»-ы магазинмæ хæстæг цы сквер сырзæт, уый æмæ йыл мæхимидæг бацин кодтон. Сквер кæд чысыл у, уæддæр у хæрзарæзт, кæцы æхцондзинад хæссы адæймаджы зæрдæйæн. Бæрзонд бæлæсты бын æвæрд æрцыдысты даргъ бандæттæ дæр, цæмæй сыл тæвд бонты адæм сæ фæллад уадзой аууоны. Ацы бандæттæй сæ иуыл бадтысты æртæ лæппуйы, цыдаид сыл фæйнæ 14-15 азы. Сæ цурмæ хæстæгдæр куы бацыдтæн, уæд федтон мæ зæрдæйæн тынг хъыг чи уыд, ахæм ныв. Ацы æвзонг лæппутæ хурмæзилæнтæ æхсыдтой æмæ сын сæ цъæрттæ æнæфсæрмæй калдтой сæ размæ. Æз сын бауайдзæф кодтон, зæгъын, акæсут ма, уæ алыварс куыд сыгъдæг у æмæ сымах цæмæн чъизи кæнут ахæм рæсугъд бынат. Уыдон мæ цыма нырма хъусгæ дæр нæ фæкодтой, афтæмæй дарддæр сæ «куыст» кодтой, стæй сæ иу афтæ бакодта, зæгъгæ, ахæм диссагæй цы аразæм. Мæ зæрдæ ныуæззау, афтæмæй мæ фæндаг адарддæр кодтон, фæлæ сын сæ уагахастыл бирæ фæхъуыды кодтон. Уыдонæн сæ ныййарджытæ куы уайдзæф кæниккой æмæ сын куы амониккой уынгы сæхи куыд хъуамæ дарой уый тыххæй, уæд афтæ æнæфсæрм нæ уаиккой. Æмбисонд афтæ куы у сывæллон, дам, бинонты кæсæн у. Афон нын у дунейы цивилизацион бæстæты æмæ адæмы бафæзмынæн. 8-æм августы фондз азы æххæст кæны ирон адæмы ныхмæ гуырдзиаг фашисттæ æгъатыр хæст куы расидтысты, уыцы боныл æмæ 26-æм августы та Уæрæсе нын нæ хæдбардзинад куыд банымадта ууыл æмæ та нæм, кæй зæгъын æй хъæуы, æрцæудзæн бирæ уазджытæ æмæ нын нæ горæт афтæ чъизи æмæ брæтты бын кæй ис, афтæмæй куы феной, уæд нын нæ худинаг фæхæсдзысты.
Цалдæр азы размæ Цхинвалы Хъайтарты æмæ Исахъы уынгтæ кæм иу кæнынц, уым Стыр Фыдыбæстæйон хæсты рæстæджы фæсчъылдым йæхиуыл æнæаурдгæйæ чи куыста, уыдонæн æвæрд æрцыд цырт, кæцыйæн йæ разы нæдæр бандон ис æмæ нæдæр лæууæн бынат. Цалдæр боны размæ ууылты фæцæйцыдтæн æмæ уынын, ацы цыртыл дыууæ лæппу сæ къæхтæ сæвæрдтой æмæ йыл æрæнцой кодтой, хурмæзилæнтæ æхсыдтой афтæмæй цæуылдæр ныхас кодтой. Тынг зын мын уыд ацы ныв фенын дæр, фæлæ… Уым æввахс вæййы бирæ адæм æмæ сын уыдонæй уайдзæф ныхас дæр ничи загъта. Ау, цы хæдзæрттæй цæуынц ацы æвзонг лæппутæ æмæ уыйас ма æмбарой цыртыл къах æвæрæн кæй нæй, уый. Цæмæннæ йæ æмбарынц, уыдон афтæмæй кæй чъизи кæнынц, кæй номыл у, уыдоны рухс нæмттæ.
Стыр Уæрæсе нын алыварсон æххуыс кæй кæны, уый, кæй зæгъын æй хъæуы, тынг хорз у. Уал азы хæстон уавæрты цæргæйæ, уæлдайдæр та 2008 азы августы æнæмсæр хæсты фæстæ нæ республикæйы экономикæ бынтондæр ныппырх æмæ нæм Уæрæсе йе ‘ххуысы къух куынæ фæдартаид, уæд не взонг республикæйæн йæхи бон бынтондæр нæ бауыдаид нæ бирæнымæц проблемæтæ аскъуыддзаг кæнын. Фæлæ, иннæмæй та тынг смагуса стæм, æнхъæлцау сахуыр стæм æмæ, æвæццæгæн, нæ горæты цæрджытæй иуæй-иутæ сæ брон акалынмæ дæр искæмæ æнхъæлмæ кæсынц. Нæ горæты сыгъдæгдзинады тыххæй нæхицæй аразгæ цы у, уый цæмæннæ аразæм, нæ брон брондонмæ цæмæннæ хæссæм. Хорз уаид æмæ æхсæнадон организаци «Стыр Ныхас» йæ куыст куы фæактивондæр кæнид, раздæрау йæ уæнгтæ куы зиликкой горæты микрорайонты æмæ цæрджытæн æмбырдтæ куы уадзиккой æгъдау æмæ æфсæрмдзинад бацамоныны тыххæй. Стыр куыст бакæнын хъæуы скъолаты ахуыргæнджыты дæр, цæмæй сæ хъомылгæнинæгтæн амоной хæрзæгъдаудзинады уроктæ. Зынхъомылгæнæн сывæллæттæм цæуой хæдзæрттæм æмæ сæ ныййарджытимæ æмбарынгæнæн ныхас кæной раздæр куыд кодтой, афтæ.
Хорз уаид æмæ паддзахадон телерадиокомпани «ИР»-ы къухдариуæгад дæр сæ уацхæсджытæн куы бахæс кæниккой, цæмæй ахæм нывтæ цы магазинты раз феной, уыдон исой æмæ сæ адæмы рæгъмæ хæссой. Уæд кæд сæхиуыл æрхудиккой.
ДЖИОТЫ Екатеринæ

Источник - Газета Хурзарин.

Уважаемый посетитель, Вы зашли на сайт как незарегистрированный пользователь.
Мы рекомендуем Вам зарегистрироваться либо войти на сайт под своим именем.

Комментарии (0)