РАЙСОМ У МАЙРÆМ КУАДЗÆН
27 августа 2013 Религиозные праздники [версия для печати] [читать комментарии] [размер шрифта: a- | А+] [6037 просмотров]
МАЙРÆМЫ КУАДЗÆН
Фæлтæр: Сæрдыгон бæрæгбонтæ
Майрæм (Майрам, Мариам, Мария)
В.Абаев «Историко-этимологический словарь осетинского языка»
Majræm | Majræn: Мариам, богоматерь. Из семитического Mariam евр., сир., араб. Mariam
Majræmy kwaʒæn | majrænti kowwaʒæn: праздник Успения
Буквально «разговенье (kwaʒæn) богоматери», так как в день Успения разговлялись после двухнедельного предшествующего поста.
Майрæмы куадзæн ирон адæммæ уыд тынг зындгонд æмæ кадджын стырбон. Афтæ у ныр дæр. Аразынц æй 28 августы, зæронд нымадæй 15 августы. Мады Майрæмы номыл кувæндæттæ Ирыстоны хæххон хъæуты бирæ рæтты ис: Зруг гомы (Хозиты Майрæм), Цъæйы комы, Чеселтгомы, Мæздæджы æмæ а. д. Культон бынæттæ вæййынц хицæнæй иу бæлас, дурты цæнд, хохы цъупп (Арвыкомы — Мады хох). Ацы стырбоны фæкувынц мæрдтæн, уымæ гæсгæ йæ Мæрдты бон дæр хонынц.
Мады Майрæм нымад уыд фæлмæнзæрдæ, аудæг æмæ тæригъæдгæнаг бардуагыл. Сылгоймаг-хуыцауы миниуджытæ йæм кæй уыдис, уымæ гæсгæ ма йæ ирон адæм нымадтой амондджын къайон цард æмæ зæнæг кæныны бардуагыл дæр. Æнæзæнæг адæм куывтой уымæ, ратт нын зæнæг, зæгъгæ, цы зæнæг нын раттай, уыдон та нын низ æмæ фыдæй бахиз.
Мады Майрæмы номыл уыдис кадгæнæн — стауæн зарджытæ:
Хуыцауы ныййарæг, Мады Майрæм,
Уæларвæй рауагъта сыгъзæрин асин,
Æрцыдис зæххон адæммæ.
Уæй, не ‘хсин, не стыр ныфс Мады Майрæм!
Алы къуыппыл — дæ кувæндæттæ,
Сыкъаджын галтæ — дæ нывондæгтæ,
Æвæстаг адæм дæм зæнæгмæ кувынц.
Алы сау хъæдæй дын — буц хуымæллæг,
Алы хуымæй дын — буц бæгæныйаг,
Бурхъус нæлфыстæ — дæ нывæндтæ,
Нæ сабитæ — де уазæг, Мады Майрæм!
Кæмæн цы радтай, — цæринаг ын уæд,
Кæмæн нæй, уый та дæ хорзæх фæуæд.
Ирон адæмы уырнынадмæ гæсгæ, нæуæг чындз чындзæхсæвы рæстæджы Мады Майрæмы фарны бын вæййы, зæнæг дæр, дам ын уый дæтты. Нæуæг чындзы-иу чындзæхсæвы фæстæ ацæргæ сылгоймæгтæ хъуамæ Мадымайрæмы кувæндонмæ акодтаиккой. Уым-иу нæуæг чындзæн мæнæуы нæмгуытæ бахæрын кодтой, кувæндон-иу кæд дыргъбæлас уыдис, уæд-иу ын йæ зæнг нæуæг чындз къуымæлæй бапырх кодта.
Майрæмы динон функцитæй иу у адæмы фылдæр кæнын бирæ зæнæг раттыны руаджы. Адæмы куыд уырныдта, афтæмæй ма Мады Майрæмæн уæларвон зæдтæ хæдзары хистæр æфсины функцитæ дæр радтой.
Ирон Мады Майрæмы динон нысан æмæ функциты хуызæн функцитæ ис абхазтæм цуаны æмæ мыддары бардуаг Ананэ-Гуыдайæн (уыдон дæр æй зæнæг дæттæг бардуагыл нымадтой); адыгейаг Меремæн, балхъайраг Байрымæн.
Абайты Васо куыд раиртæста, афтæмæй чырыстон дины бардуаг Мады Майрæмы фæлгонцы уынын хъæуы хæдзары къонайы бардуаг — муртак дины сылгоймаг зæды фæлгонц. Ацы муртак сылгоймаг бардуагæн фæстæдæр радтой чырыстон дины бардуаджы ном, йæ фæтк æмæ йе ‘гъдæуттæ та аграрон къæлиндармæ рахызтысты, сæ хъуыды æмæ сæ нысаниуæг нæ аивтой, афтæмæй. Сылгоймаг бардуаг Марияйы фæлгонц ирон адæмæн æцæгæлон нæ уыд йæ муртак дины мидисимæ. Ирон адæммæ ма Мады Майрæмæй уæлдай ноджыдæр бирæ бардуæгтæ сты æвдыст сылгоймаджы фæлгонцы: Бынатыхицау, Фырыдзуар æмæ а. д.
Фæлтæр: Сæрдыгон бæрæгбонтæ
Майрæм (Майрам, Мариам, Мария)
В.Абаев «Историко-этимологический словарь осетинского языка»
Majræm | Majræn: Мариам, богоматерь. Из семитического Mariam евр., сир., араб. Mariam
Majræmy kwaʒæn | majrænti kowwaʒæn: праздник Успения
Буквально «разговенье (kwaʒæn) богоматери», так как в день Успения разговлялись после двухнедельного предшествующего поста.
Майрæмы куадзæн ирон адæммæ уыд тынг зындгонд æмæ кадджын стырбон. Афтæ у ныр дæр. Аразынц æй 28 августы, зæронд нымадæй 15 августы. Мады Майрæмы номыл кувæндæттæ Ирыстоны хæххон хъæуты бирæ рæтты ис: Зруг гомы (Хозиты Майрæм), Цъæйы комы, Чеселтгомы, Мæздæджы æмæ а. д. Культон бынæттæ вæййынц хицæнæй иу бæлас, дурты цæнд, хохы цъупп (Арвыкомы — Мады хох). Ацы стырбоны фæкувынц мæрдтæн, уымæ гæсгæ йæ Мæрдты бон дæр хонынц.
Мады Майрæм нымад уыд фæлмæнзæрдæ, аудæг æмæ тæригъæдгæнаг бардуагыл. Сылгоймаг-хуыцауы миниуджытæ йæм кæй уыдис, уымæ гæсгæ ма йæ ирон адæм нымадтой амондджын къайон цард æмæ зæнæг кæныны бардуагыл дæр. Æнæзæнæг адæм куывтой уымæ, ратт нын зæнæг, зæгъгæ, цы зæнæг нын раттай, уыдон та нын низ æмæ фыдæй бахиз.
Мады Майрæмы номыл уыдис кадгæнæн — стауæн зарджытæ:
Хуыцауы ныййарæг, Мады Майрæм,
Уæларвæй рауагъта сыгъзæрин асин,
Æрцыдис зæххон адæммæ.
Уæй, не ‘хсин, не стыр ныфс Мады Майрæм!
Алы къуыппыл — дæ кувæндæттæ,
Сыкъаджын галтæ — дæ нывондæгтæ,
Æвæстаг адæм дæм зæнæгмæ кувынц.
Алы сау хъæдæй дын — буц хуымæллæг,
Алы хуымæй дын — буц бæгæныйаг,
Бурхъус нæлфыстæ — дæ нывæндтæ,
Нæ сабитæ — де уазæг, Мады Майрæм!
Кæмæн цы радтай, — цæринаг ын уæд,
Кæмæн нæй, уый та дæ хорзæх фæуæд.
Ирон адæмы уырнынадмæ гæсгæ, нæуæг чындз чындзæхсæвы рæстæджы Мады Майрæмы фарны бын вæййы, зæнæг дæр, дам ын уый дæтты. Нæуæг чындзы-иу чындзæхсæвы фæстæ ацæргæ сылгоймæгтæ хъуамæ Мадымайрæмы кувæндонмæ акодтаиккой. Уым-иу нæуæг чындзæн мæнæуы нæмгуытæ бахæрын кодтой, кувæндон-иу кæд дыргъбæлас уыдис, уæд-иу ын йæ зæнг нæуæг чындз къуымæлæй бапырх кодта.
Майрæмы динон функцитæй иу у адæмы фылдæр кæнын бирæ зæнæг раттыны руаджы. Адæмы куыд уырныдта, афтæмæй ма Мады Майрæмæн уæларвон зæдтæ хæдзары хистæр æфсины функцитæ дæр радтой.
Ирон Мады Майрæмы динон нысан æмæ функциты хуызæн функцитæ ис абхазтæм цуаны æмæ мыддары бардуаг Ананэ-Гуыдайæн (уыдон дæр æй зæнæг дæттæг бардуагыл нымадтой); адыгейаг Меремæн, балхъайраг Байрымæн.
Абайты Васо куыд раиртæста, афтæмæй чырыстон дины бардуаг Мады Майрæмы фæлгонцы уынын хъæуы хæдзары къонайы бардуаг — муртак дины сылгоймаг зæды фæлгонц. Ацы муртак сылгоймаг бардуагæн фæстæдæр радтой чырыстон дины бардуаджы ном, йæ фæтк æмæ йе ‘гъдæуттæ та аграрон къæлиндармæ рахызтысты, сæ хъуыды æмæ сæ нысаниуæг нæ аивтой, афтæмæй. Сылгоймаг бардуаг Марияйы фæлгонц ирон адæмæн æцæгæлон нæ уыд йæ муртак дины мидисимæ. Ирон адæммæ ма Мады Майрæмæй уæлдай ноджыдæр бирæ бардуæгтæ сты æвдыст сылгоймаджы фæлгонцы: Бынатыхицау, Фырыдзуар æмæ а. д.
Уважаемый посетитель, Вы зашли на сайт как незарегистрированный пользователь.
Мы рекомендуем Вам зарегистрироваться либо войти на сайт под своим именем.
Мы рекомендуем Вам зарегистрироваться либо войти на сайт под своим именем.
Комментарии (1)
-
-
0 / 0
-
Информация
Посетители, находящиеся в группе Гости, не могут оставлять комментарии к данной публикации.
Нашли ошибку?